Kinderen met alcohol

Net vier was onze dochter, geloof ik, toen ze vroeg: “Papa, mag ik een glaasje wind?” Ze bedoelde een glaasje wijn en door de tweetaligheid binnen ons gezin, maakte ze een letterlijke vertaling van een glaasje wijn.
Ze kreeg een een millimetertje wijn, aangelengd met water in een klein champagne glaasje en dronk lekker mee tijdens het eten.
Nu is ze 18 en raakt bijna geen druppel alcohol aan. Ze doet aan topsport en weet dat alcohol en sport een lastige combinatie is.

Onze zoon vroeg iets meer aandacht in de pubertijd op het gebied van alcohol. Hij had en heeft stoere vrienden bij wie drinken erbij hoort. Uiteraard hadden we er zeer regelmatig gesprekken over. Kern was dat we altijd vertrouwen gaven in het kunnen dragen van zijn verantwoordelijkheid. Hij kon het aan, maar we hadden wel zo onze (vooral nachtelijke) zorgen.
Overigens was hij er snel doorheen.
We voelden het al aankomen.
Een barbecue feestje met veel drank en ouders op stap. Toen hij midden in de nacht met veel kabaal en stoere boeren de trap op stommelde, wisten we genoeg. Het duurde dan ook niet lang of zijn hele avondconsumptie hoorden we eruit komen.
Hij was ziek, doodziek en ik schoot hem te hulp. Manlief verbood me dat kordaat en sleurde zoonlief uit zijn bed met de mededeling dat hij zelf heel rap zijn rotzooi moest opruimen. Ik beken, ik heb even geholpen de zaak in de wasmachine te doen. We hoorden hem echter nog héél lang bezig zijn.
Het laminaat wat hij daarna graag op zijn kamer wilde, is nooit weer bevuild geweest.
Het stommelen op de trap is ook nooit meer in die mate voorgekomen. We hadden heel snel het pleit gewonnen. Natuurlijk heeft hij nog best regelmatig meer gedronken dan verstandig was voor zijn hersencellen, maar de laatste jaren is hij bijna van de blauwe knoop.

Ferme ouders

Het verbieden van alcohol aan pubers heeft voor de meeste pubers weinig effect, vrees ik. Net als met roken zal dit effect hebben bij de kinderen die er toch al niet zoveel mee hebben.
Gelukkig hebben de maatregelen van de overheid wel steeds meer resultaat, maar het blijft vooral een kwestie tussen ouders en kinderen. Straffen en belonen werkt meestal niet, en zeker niet voor pubers. Consequenties aanvaarden werkt wel. En dat betekent dat als een kind ellende ervaart van alcoholgebruik, het daarmee moet leven. Dus niet uitslapen met een kater en in orde maken wat er fout is gegaan. Gewoon heel rustig en duidelijk.
Belangrijk hierin is dat met name de vaders heel stellig en duidelijk positie innemen, vooral ten aanzien van hun zoons. Moeders hebben door het onderwerp drank bijna automatisch minder gezag omdat moeders over het algemeen als bezorgd en vaak als zeurkous worden beschouwd. Het is dan ook zeer van belang dat vaders de moeders ondersteunen in hun zorg en “gezeur”. Naast het onderwerp alcohol leren jongeren hier tegelijkertijd dat onderling respect belangrijk is.

Respect en vertrouwen

Verbieden van drank heeft meestal weinig zin. De groep waarin kinderen verkeren heeft meestal net wat meer invloed dan ouders.
Daarom doen ouders er goed aan hun kind te leren respect te hebben voor hun eigen gezondheid, maar vooral ook respect voor anderen. Het is juist met alcohol dat er zaken in het menselijk verkeer misgaan, los van de kapotte bushokjes. Respect voor de ander betekent ook dat je bezittingen van anderen heel laat. en je rotzooi niet laat slingeren. (In die zin verbaas ik me iedere maandag opnieuw over de grote aantallen kapotte bierflesjes op het fietspad naar mijn praktijk. Ik moet slalommen om een lekke band te voorkomen)
Daarnaast moeten ouders hun kind vertrouwen geven. Dat is een heel lastig punt omdat kinderen graag vertrouwen willen ontvangen en ouders vaak vinden dat ze het eerst moeten verdienen. Dit is een discussie waar je niet uitkomt. Kinderen hebben recht op het maken van fouten en het steeds weer ontvangen van nieuw vertrouwen. Als je geen vertrouwen van je ouders ontvangt, wie ben je dan?
Dus hoe moeilijk ook, ouders geef vertrouwen en vraag steeds opnieuw aan je kind om het waar te maken. Wees ook realistisch en heb compassie voor het loyaliteitsconflict van je kind. Hoe moeilijk is het immers kiezen tussen de wil van je ouders en het imago van jezelf bij je vrienden?
Wanneer een kind stelselmatig het vertrouwen beschaamt, moet het daarvan de consequenties aanvaarden en dat kan zijn dat het een keer niet uit kan gaan en het vertrouwen opnieuw moet gaan vormgeven. Afspraak is afspraak en ook hier heeft de vader weer een taak in het handhaven van de afspraak, het vragen van respect en vertrouwen.

Het gesprek

Wellicht is het meest belangrijke het in gesprek blijven met je puber.
Een paar tips zijn:

• Toon begrip voor de dilemma’s met vrienden
• Vraag welke oplossingen je kind voorhanden heeft
• Welke alternatieven zijn er voor alcohol
• Wat zijn de voor- en nadelen voor je kind om te drinken
• Waar schamen ze zich voor
  Ik weet dat mijn kinderen vol afschuw spraken over stomdronken klasgenoten en dit ten koste van alles wilden voorkomen.
  In mijn praktijk heb ik zo nu en dan te maken met de zogenaamde “comazuipers”. Juist zij moeten verder en moeten geholpen worden nare ervaringen achter zich te laten en kansen krijgen voor hernieuwd gedrag
• Leg uit hoe het zit met gevolgen van uit de hand gelopen alcohol gebruik. Vertel welke consequenties het heeft als een verzekering niet betaalt
• Bespreek de trieste gevallen die de krant halen en vraag de mening van je kinderen over de beschonken daders. Vraag waar zij voor zouden kiezen
• En wellicht voor je kind van groot belang: Behandel je kind als volwassene in wording. Neem je kind en zijn argumenten heel serieus

Voorbeeldgedrag

Daar waar ouders hun gezag met betrekking tot alcohol (en ook roken) het meest verliezen, is door hun eigen gedrag. Zelf op feestjes flink innemen en het je kinderen verbieden, is erg lastig. Zéker bij pubers. En dat begint al op hele jonge leeftijd. Ik weet nog dat onze zoon toen hij een jaar of acht was een meneer erop aansprak dat die nog ging autorijden met een slok op. Heel pijnlijk, maar het is bij ons vanzelfsprekend dat je geen druppel drinkt als je rijdt.
Aangezien alcohol heel normaal is in het leven binnen onze cultuur, is van jongs af aan ermee leren omgaan een belangrijk gegeven. En dat is dat kinderen eerst waarnemen hoe ouders dat doen, welke mening ze hebben en hoe ze hun ouders aantreffen tijdens feestelijkheden.
Later als ze ouder worden, hebben ze dan een kader hoe het hoort binnen het gezin. En als met name ouders stevig stelling nemen en het “goede” voorbeeld geven, geloof ik er in dat het helemaal goed komt met de pubers van tegenwoordig.
En veilig experimenteren in de thuissituatie mag. Zodat je precies weet wat alcohol met je lichaam kan doen.
Proost ! :-)

Lees ook: Straffen of verantwoordelijkheid nemen
Lees ook: Sta je voor of achter je kind
Lees ook: De pedagogiek van opa
Lees ook: Mijn kind liegt
Lees ook: Tweetalig opvoeden is goed voor de hersenen
Lees ook: Dwingende kinderen en slappe moeders
Lees ook: Ouders op 1 lijn?
Lees ook: Spijbelende zoon
Lees ook: Dag vuurwerk….

Wanneer je hulp nodig hebt dan kun je contact opnemen met de praktijk voor kindercoaching. Als je kindercoach wilt worden, lees dan over de opleiding tot kindercoach. Wil je regelmatig berichten ontvangen over alles wat heeft te maken met kinderen, geef je dan op voor de nieuwsbrief.
Ken je Ik leer leren al?
De illustratie is gemaakt door Studio Staalkaart