Moeten we blij zijn met Magister?

Eén keer heb ik me gedwongen gevoeld een VWO-leerling van 15 te vragen of zijn moeder dat jaar over zou gaan naar het vijfde leerjaar.
Zijn moeder die naast hem zat, schrok zichtbaar en kreeg vlekken in haar hals. En de jongen zelf wist even niet wat hij moest antwoorden.

Toch bleek deze vraag de opening naar een oplossing voor de leerproblemen van deze jongen.
En…. na hem ben ik nog vele ouders tegen gekomen die het huiswerk van kindlief op hun nek hadden, dan wel uitvoerden, dan wel de verantwoordelijkheid ervoor namen.
Helaas… deze ouders bewijzen hun kinderen vaak een hele slechte dienst voor hun toekomst…..

Het voortgezet onderwijs

Er komt een dag dat je kind de overstap maakt naar het voortgezet onderwijs. Voor vele kinderen een spannende stap en een hele grote sprong vooruit in de ontwikkeling.

In mijn praktijk valt het echt op: kinderen die ik in groep 8 zie en dan een paar maanden later in de brugklas zijn letterlijk en figuurlijk gegroeid. Niet alleen zijn er centimeters bijgekomen, maar vooral de blik in de ogen is anders geworden.

Met de brugklas krijgt het kind er automatisch een fiks aantal ontwikkeltaken bij. Niet alleen op het gebied van het aangaan van sociale contacten door nieuwe vrienden leren maken, leren geven en nemen, leren omgaan met kinderen uit andere sociale en vaak etnische klassen, maar ook je leren aanpassen en op de juiste tijd voor jezelf opkomen.
Daarnaast krijgt de autonomie ontwikkeling een flinke boost.

Door de aard van de gewijzigde schooltaken moeten kinderen allereerst leren verantwoordelijkheid te nemen voor hun schooltaken zoals alle goede boeken meenemen, op je spullen passen, zorgen dat je je huiswerk noteert en maakt, leren plannen en organiseren van je taken en daar tussen door ook nog je hobby’s onderhouden.

Niet onbelangrijk is in deze leeftijdsfase ook het leren omgaan met autoriteit. Allereerst de regels van ouders, maar zeker ook het leren aanpassen aan iedere leerkracht die weer een eigen beleid voert in zijn klas en over zijn vakgebied. Flexibiliteit, aanpassingsvermogen, discipline, omgaan met tijd, om kunnen gaan met stress en teleurstelling en zelfstandigheid zijn allemaal zaken die gevaagd worden van de brugklasser en die langzaamaan geleerd moeten worden.

De hup van ouders en leerkrachten is hiervoor voor veel kinderen gewenst.

Wie is verantwoordelijk

Ouders willen graag dat het goed gaat met hun kind en de meeste ouders zorgen voor goede faciliteiten voor hun kind zodat het kan gaan slagen op school. De eigen kamer wordt opgetuigd met bureau, een nieuwe laptop, iPhone, nieuwe fiets, een  mooie agenda, een moeder die uren boeken zit te kaften en alles wat er meer nodig is om het kind een goede start te geven op het voortgezet onderwijs.

En dan komt na een poosje de valkuil…. het huiswerk. De meeste kinderen hebben even een steuntje in de rug nodig om de planning en organisatie te leren en de discipline om werkelijk te gaan leren. De kinderen die er lol in hebben, pakken het vrij snel op en halen goede cijfers en zo nu en dan ook slechte cijfers.

Kinderen die het moeilijk vinden, weinig zelfvertrouwen hebben of last hebben van faalangst lopen een groter risico. Pakweg zijn er dan een paar scenario’s:

• Kind en ouders kunnen goed opschieten en in harmonie helpen ouders met plannen, overhoren en wat er nodig is. Het kind blijft echter verantwoordelijk.
• Er is spanning tussen ouders en kinderen en het onderling vertrouwen is laag. In dit gezin kun je een dagelijkse strijd verwachten over huiswerk en cijfers.
• Ouders vrezen dat hun kind gaat falen en nemen iedere dag de taak van het huiswerk op zich. Zij maken samen het huiswerk en zijn pas tevreden als zij de lesstof even goed kennen als hun kind.
• Het kind heeft moeite met lesstof en de verandering. De ouders van dit kind hebben veelvuldig contact met school over oplossingen die school dit kind zou moeten bieden.

De technologische oplossing

De meeste scholen werken momenteel in meer of mindere mate digitaal. Dit betekent in veel gevallen dat er een geautomatiseerd systeem is wat cijfers bijhoudt en vaak ook huiswerk. Op veel scholen is dit het zogenaamde Magister.
De valkuil van dit systeem is dat het te belangrijk wordt gemaakt.

Eigenlijk zou het voldoende moeten zijn dat huiswerk en cijfers er in komen te staan en dat het een afsprakensysteem is tussen leerling en leerkracht. De leerkracht zorgt ervoor dat iedere leerling de discipline leert om hiermee om te gaan en zij bepalen samen de werkwijze en de afspraken.

Helaas……

Scholen geven ouders de autorisatie en inkijkmogelijkheden in magister. Ouders in hun bezorgdheid krijgen hiermee een controle dwangmiddel in handen waarmee je niet altijd blij hoeft te zijn. Bovendien worden vele ouders ongewild de controleurs van het huiswerk in plaats van de leerkracht. De autoriteit van de leerkracht wordt op deze manier meestal ongewild verschoven naar de ouders. Voor alle partijen is dit jammer.

En de puber….?

De puber is eigenlijk de grootste verliezer en de klos. In de goede oude tijd kon de puber tot ieder rapport zelf flierefluiten zoals hij wilde. Daarmee was hij ook verantwoordelijk voor zijn eigen huiswerk en kon hij met de leerkrachten ‘uitvechten’ of de cijfers voldoende waren, of de werkhouding oké was en alles wat zich binnen de muren van school afspeelde.

Pubers van nu hebben wat school betreft weinig privacy, ze kunnen weinig uithalen want meteen worden de ouders ingelicht. En ouders…. tsjaa de meeste ouders voelen zich dan zo aangesproken dat ze oplossingen gaan verzinnen voor puberlief…

Door Magister raakt de puber een kans kwijt om te falen, te struikelen, te balen en kattenkwaad uit te halen, maar vooral om te leren stoeien met die vele belangrijke vaardigheden die juist in deze pubertijd zoveel aandacht behoeven. Leerkrachten verschuiven (mogelijk ongewild) hun toezichthoudende taken naar de ouders waardoor vele ouders in deze tijd (mogelijk ongewild) nogmaals hun puber-schooltijd overdoen.

En of dat nu altijd een goede oplossing is…. ik betwijfel het… en vind het vooral een groot gemis voor de puber…

Als ik de vele pubers en hun ouders hoor bij mij in de praktijk, ben ik nog steeds heel erg blij dat ik destijds de autorisatie voor ouders voor Magister resoluut heb geweigerd. Ik vond het een motie van wantrouwen ten aanzien van onze dochter die heel goed in staat was haar schooltaken op zich te nemen. Een taak die wij haar in vol vertrouwen gunden.

stiekem hoop ik dat vele ouders Magister laten voor wat het is en met hun puber bespreken dat ze de taken die bij deze leeftijd horen in vertrouwen geven en er op rekenen dat hun puber hulp gaat vragen als dat nodig is. En dat ouders wachten op dat seintje.

Dit artikel werd gepubliceerd in het Friesch Dagblad in augustus 2015

Lees ook: Moeten leerkrachten opvoeden?
Lees ook: Mijn kind wordt gepest op school
Lees ook: Boos kind en onmachtige ouders
Lees ook: De puberkamer
Lees ook: Wie doet de sporttas?
Lees ook: Presteren door concentreren
Lees ook: Leren… er is geen ontsnappen meer aan
Lees ook: De make-over van een onderpresteerder
Lees ook; Pubers in deze tijd
Ken je Ik leer leren al?  Ik leer leren helpt kinderen met wat ze nodig hebben om te leren leren.