Facebook is voor mij vaak een grote inspiratiebron. Regelmatig lees ik prachtige artikelen die gedeeld worden. Zo nu en dan echter schieten mijn wenkbrauwen in mijn haargrens en mijn bloeddruk idem dito.

Vooral in besloten groepen is het klagen en beklagen vaak niet van de lucht. En juist op deze berichten komen de meeste reacties in het bevestigen en herkennen van de klacht en datgene wat is aangedaan. Het is vaak één grote slachtoffer verklaring.

En begrijp me goed: Nooit, nooit zal ik onrecht of onjuist handelen bagatelliseren en ook nooit zal ik nalaten om erkenning voor geleden leed te geven, maar van het bevestigen van slachtoffergedrag krijg ik toch echt spontaan oprispingen.

De wereld is vaak niet mooi en aardig

Het leven zelf biedt ons alles wat we nodig hebben, het goede en het kwade. En in deze tijd lijkt het wel alsof we een levensgroot onvermogen hebben om om te gaan met tegenslag. En dat begint al heel jong.

Onlangs hoorde ik van ouders die hun peuter knielappen gaven zodat de knietjes niet beschadigden van het kruipen. We vinden dit vaak belachelijk, maar veel oudergedrag is van hetzelfde kaliber.
We onthouden ons kind van gevaren door het een ipad te geven, omhekte kinderopvang, wiebelstoeltjes met riempjes, en vooral de hele dag controle op risico’s.

Op deze manier krijgen kinderen al van baby af aan de boodschap dat de wereld onveilig is en zij zelf vooral machteloos en weerloos.

Wat mogelijk nog erger is, is dat kinderen niet meer leren vertrouwen op hun lichaam doordat ze geen idee hebben wat het wel of niet kan. Met als gevolg dat niemand meer besef heeft van grenzen.

Immers als jij jezelf niet kunt voelen en weet wat wel of niet pijn doet, sla, bijt en knijp je er lustig op los omdat je geen lichaamsbesef hebt. Je lijf is nog niet in- en uitgedeukt geweest door vallen, duwen en stompen door het spelen met andere kinderen. En als je lijf het niet weet, weet je hoofd het helemaal niet.

Wat veel ouders doen is hun kind in een denkbeeldig glazen kooitje zetten zodat het niet hoeft te voelen hoe wreed de wereld kan zijn en pijn in alle soorten en maten vermeden wordt.

Dan komt de wereld van school

School is de enige plek waar ouders een deel van hun invloed kwijt zijn. Al zijn er helaas veel ouders die nota bene de ruzies van kinderen onderling door de directie van school willen laten oplossen door dreigen de kinderen naar een andere school te sturen.

Kinderen hebben behoeftes en dat betekent dat er in een gemiddelde klas tegenstrijdige behoeften zijn op het gebied van veiligheid, aandacht nodig hebben, autonomie, rustig willen werken, willen presteren en nog veel meer.

Ook de juf of meester heeft behoeftes.

Al die behoeften conflicteren vaak met elkaar met als gevolg gedrag wat soms voor iemand anders onaangenaam is. Juffen en meesters doen soms lelijk tegen kinderen, ze mopperen, geven straf en zijn niet altijd in staat iets eerlijk op te lossen. Kinderen onderling zijn soms gemeen tegen elkaar, ze sluiten buiten, ze plagen en ze doen oneerlijk.

Allemaal gedrag van volwassenen naar kinderen en van kinderen onderling wat soms moeilijk is om te hanteren en wat een voorbeeld is van de wereld op grote schaal. Want ook volwassenen en met name leidinggevenden en collega’s mopperen, doen oneerlijk, plagen en maken promotie ten koste van jou.

Zo is de schoolwereld de wereld in het klein en daar kan het kind leren om zich voor te bereiden op de grote wereld.

Kan…… als ouders hen met rust laten en hen steunen als het nodig is en hen verder het zelf laten uitzoeken. Want…..het allerbelangrijkste gegeven is: Als kinderen er alleen voor staan en zich toch gesteund weten, leren ze weerbaarheid.

Het grote onvermogen

Wat er in deze tijd vaak gebeurt op scholen is dat het recht van de sterkste gaat gelden en helaas is dat tegenwoordig vaak het recht van de slachtoffers die veranderen in daders. Een juf of een meester die een maatregel uitvoert in de klas krijgt boze ouders over zich heen ter bescherming van hun engel.

Op het schoolplein of facebook wordt de verontwaardiging gedeeld.

Sympathisanten doen mee en zo wordt de juf of meester het slachtoffer en machteloos gemaakt in het leiden van de klas door ouders die hun kind geen teleurstelling gunnen. Op het plein lopen leerkrachten als politieagenten rond ter voorkoming van ongenoegen en we leren kinderen meteen te gaan klikken bij de pleinwacht.

Zo ontstaan er weer nieuwe daders en slachtoffers en leert niemand voor zichzelf op komen en weerbaar worden. Niemand leert ook wanneer de grens is bereikt want dan is er allang iemand tussen gesprongen en wordt het probleem alleen maar groter.

Wat kunnen kinderen leren?

Wanneer kinderen het moeilijk hebben door het gedrag van iemand anders zijn er een paar opties die ze kunnen kiezen, namelijk:

  • Hulpeloosheid en machteloosheid: Huilen, jammeren en het opgeven
  • Hulp zoeken door bij anderen of een volwassene het probleem neer te leggen en verwachten dat die het oplost
  • Agressief en hard terugslaan en hetzelfde of meer doen wat hen is overkomen
  • Assertief zijn door zelf het probleem met de betreffende persoon op te lossen

Het lijkt wel alsof kinderen massaal niet meer de gelegenheid krijgen om de laatste optie te leren. Wat hiermee ook wordt vermeden is leren incasseringsvermogen te hebben want ook incasseren moet je leren.
De opties voor het nemen van moeilijk gedrag van een ander zijn:

  • Je slachtoffer voelen door het gedrag van de ander
  • Onderscheid maken in wat je je aan moet trekken en wat de emoties en mening van de ander zijn
  • Naast je neer leggen en het je niet aantrekken van het gedrag van de ander
  • Reflecteren op eigen gedrag en een eerlijke en rustige reactie geven op het gedrag van de ander

Het kan dus de moeite waard zijn om je als ouder in te houden en je kind te gunnen dat die verdrietig en verontwaardigd is over datgene wat is aangedaan.
Wat zou je dan kunnen doen als ouder?

  • Je kind troosten
  • Vragen hoe het kind de situatie wil oplossen
  • Alternatieven bedenken
  • Moet je per se een reactie geven of kun je het laten rusten?
  • Als je wel een reactie geeft, wat kun je zeggen en doen?
  • Welk effect heeft dat op de ander en de situatie?
  • Eventueel oefenen van verschillende opties
  • Je kind laten gaan en zelf je tong afbijten en blijven zitten waar je zit
  • Navragen of het kind tevreden is met de het resultaat van de oplossing
  • Eventueel herhalen van de vorige stappen
  • Hopen op volgende leersituaties.. :-)

Hoe mooi zou het zijn als we voortaan op facebook vaker lezen hoe kinderen en wij in staat zijn geweest situaties op een vreedzame manier op te lossen? En dat degene die ons heeft geraakt (weer) in ons hart is ingesloten en wij zien dat de kinderen groter groeien van ons goede voorbeeldgedrag en van hun eigen ervaringen om hun eigen onvermogen handen en voeten te geven.

Het is in ieder geval voor mijn wenkbrauwen en bloeddruk beter als ik de gedeelde verontwaardiging op facebook met een noodgang weg klik en naar een inspirerend artikel door scrol…..


Meer artikelen:

Bekijk ook het filmpje: Zo weersta je vervelend gedrag van anderen
Lees ook: Ieder kind Uniek, of toch liever niet?
Lees ook: Het is niet eerlijk!!
Lees ook: Hoe kan je je grenzen afbakenen
Lees ook: Moed moet


Je las een blogartikel van Centrum Tea Adema…

…maar kijk gerust ook eens naar de andere informatie op onze website:

Op de hoogte blijven van nieuwe artikelen en video’s vol tips en inzichten?

Like dan onze Facebook-pagina of schrijf je in voor onze 2-wekelijkse nieuwsbrief. Allebei mag ook. ;-)