Vakantie: een tijd van niks doen, ontspannen, andere dingen doen dan gewoon, als het kan het ritme en vaste tijd en uur lekker loslaten, boeken lezen die er nog lagen, op ontdekking gaan naar musea of lekker fietsen en voor kinderen misschien eindeloos buiten spelen.
Dat is vakantie, toch?
Helaas is het niet voor iedereen vakantie en tot mijn verbijstering hoor ik zo nu en dan dat er kinderen zijn die de HÉLE vakantie moeten doorleren en oefenen. omdat ze dyslexie hebben. Omdat hun ouders ervoor getekend hebben dat het kind minimaal 3 keer per week moet oefenen omdat er anders geen resultaat is voor de behandeling. Allerlei spellingsregels en woordpakketten moeten blijvend geoefend worden.
Arme kinderen…..
Is doorleren nodig?
Vrijwel iedere volwassene kent het verschijnsel dat na de vakantie even een opstart probleem speelt. Wachtwoorden zijn vergeten, de routine wil niet zo makkelijk opgepakt worden en als de vakantie echt heel ontspannen is geweest ben je soms de namen van je baas en collegae vergeten. Maar al heel snel, vaak al binnen een paar uur :-), merk je dat je al weer in het oude spoor zit.
En dat is precies wat er speelt.
De hersenen hebben de “banen” weer gevonden. Bij kinderen noem ik dit vaak het spoor in je hoofd of het hazenpad.
Dat is de basis van alle vaste patronen in ons leven, waar we blind op varen. Vergelijk het met fietsen. Als je het een poos niet gedaan hebt is het even wennen, maar al snel pedaal je naar je bestemming.
Zo is het dus ook met dat wat onze kinderen leren. Na de vakantie zullen ze even moeten wennen aan de cijfers en letters, maar al snel hebben ze al dan niet de smaak weer te pakken.
Waarom kiezen voor een pauze
Het is en blijft een ongelooflijk hardnekkig vooroordeel dat meer doen van hetzelfde, leidt tot een beter resultaat.
Ja, oefenen moet zonder meer. Maar meer van hetzelfde leidt niet tot meer resultaat. Als je kan fietsen kan je je conditie verbeteren om sneller te kunnen, maar fietsen is fietsen. Wel kun je je repertoire uitbreiden door bijvoorbeeld op een éénwieler te leren fietsen.
Zo is het ook met leren, zeker! als er dyslexie speelt. Meer van hetzelfde is gedoemd te mislukken en belast alleen maar het kind. Het effect kan daarentegen zijn:
- Nog meer een hekel aan taal
- Faalangst omdat steeds opnieuw wordt bewezen dat het niet lukt
- De sfeer in huis behoorlijk onder druk kan komen
- Weinig vooruitgang en nog meer oefenen
- Een eindeloos herhalende vicieuze cirkel van voorgaande
Vraag jezelf af …..
Heeft je kind een leerprobleem en volg je een intensief programma van steeds meer van hetzelfde, durf je dan af te vragen of het helpt en helemaal of je in de vakantie door moet gaan! Kijk om je heen of er wellicht andere manieren zijn om je kind vooruit te helpen met zijn leerprobleem. Kijk hoe gelukkig je kind zich voelt met zijn taalprobleem. Bedenk hoe het zou zijn als jullie kunnen accepteren dat taal (of rekenen) gewoon moeilijk is en of je zo nodig hulp in kunt schakelen als er echt een doel en motivatie is.
Doe iets anders!
Het is een feit dat leren op het gebied van taal en rekenen eerst leren en oefenen met het lichaam nodig heeft. En laat dat nu net een mooie vakantie activiteit zijn!
Dus laat de cijfers en letters voor wat ze zijn en laat je kind in de vakantie:
- trampoline springen
- hinkelen
- bomen klimmen
- skippy ballen
- leren fietsen op een éénwieler
- touwtje springen
- liggende achten tekenen en inkleuren
- doolhoven tekenen en inkleuren
- liefdesbriefjes in de vloedlijn schrijven
- geheimschrift ontwikkelen
- met twee handen een tekening in het zand maken
- onzin woorden “kleien” of schrijven in het zand
- fierljeppen of te wel slootje springen
- fluitjes maken van takken, zingen uit volle borst en trommelen
- vissen en/of banjeren door de natuur
- duzz…….. spelen en bewegen, de hele dag
Wat leert je kind dan in de vakantie?
Door te bewegen leert het lichaam van je kind alles over afstand en grenzen. Bovendien worden beide hersenhelften gestimuleerd. Kinderen met dyslexie zijn bovendien erg geholpen met de zogenaamde middellijn oefeningen. Iedere beweging die van links naar rechts gaat helpt. En let maar eens op hoe vaak dit bij gewoon spelen gebeurt.
Is het slecht weer dan zijn er legio vakantieboeken te koop of zelfs gratis te verkrijgen bij sommige supermarkten. Hierin staan o.a veel teltekeningen waarin je een lijn moet verbinden door de nummers te volgen, doolhoven en inkleur tekeningen.
Met iedere beweging worden de hersenen gestimuleerd in een veel groter gebied dan stil zitten en woordjes schrijven aan een tafel ooit kan bewerkstelligen.
Duzzz…. ga vakantie vieren, geniet volop en verbaas je aan het eind van de vakantie hoe gezond en gekleurd je kind er uitziet. Kijk naar de lach in de ogen en bereken hoeveel centimeter je kind is gegroeid.
Maar bovenal: Verbaas je hoe het zelfvertrouwen van je kind is toegenomen door het leren van fietsen op een éénwieler, de driedubbele koprol op de trampoline, de sloot zonder nat pak over gesprongen en al die andere vaardigheden waar je op school geen tijd voor hebt.
Heb een fijne vakantie!
Lees ook: Zonder buitenspelen meer risico op psychische problemen
Lees ook: Buiten spelen
Lees ook: Ruimte voor jongens
Lees ook: Laat kinderen lekker klooien
Lees ook: Buiten spelen is de wereld ontdekken
Lees ook: De IQ-illusie
Lees ook: Leren rekenen door bewegen
Lees ook: Kleuters moeten spelen en bewegen in plaats van leren
Mooi gezegd Tea, ik ben het helemaal met je eens!!!!!!
Ik sluit mij helemaal bij Brigit aan!!! Heerlijk dat kinderen ook eens niet hoeven te oefenen doen ze al genoeg op school. Ik kun alle kinderen van harte dat ze school even lekker los kunnen laten en genieten van de dingen die zij leuk vinden!!!
Beste Tea,
Oeps! net op tijd dat ik jouw nieuwsbrief lees. Ook ik was van plan om in de vakantie nog eens flink aan de slag te gaan met rekenen en spelling met mijn zoon voordat hij naar het voortgezet onderwijs gaat. Ik ga het niet doen heb ik nu besloten. Als het zover is op school dan kijk ik dan wel hoe ik hem goed kan ondersteunen. Nu lekker buiten spelen met vrienden, mooi weer lange dagen!!! :) Het grote genieten kan beginnen.
Dank voor jullie reacties en wat fijn voor de kinderen dat ze vakantie hebben, maar ook voor de ouders!!!!
Heb veel plezier met elkaar :-)
Ik ben het helemaal niet met je eens. Lekker bewegen in de vakantie is zeker niks mis mee, maar dyslexie gaat er niet van over. Kinderen met (echte) dyslexie gaan erg achteruit als ze gedurende weken niet lezen. Dat oefenen hoeft helemaal niet saai te zijn, er zijn veel leuke boeken en veel leuke methoden om het geleerde vast te houden. Ik heb het natuurlijk niet over uren oefenen, dat is echt niet nodig.
´Ga maar lekker ballen gooien en bomen klimmen in de vakantie´ is het slechtste advies dat mijn dyslectische kinderen ooit gehad hebben, ze moesten bijna weer op nul beginnen na de vakantie. In de vakanties dat we zijn blijven lezen konden ze heel snel de draad weer oppakken en verder bouwen aan hun leesvaardigheid; dat geeft pas zelfvertrouwen.
Dank je voor je reactie. Er is natuurlijk niets mis mee dat kinderen blijven lezen als ze het leuk vinden.
En weet je wat gek is? Veel dyslectische kinderen zijn dol op verhalen en op boeken. Het zou natuurlijk raar zijn als je boeken bij kinderen weg zou houden. Mijn dyslectische zoon verslindt nog steeds boeken en geniet er erg van. Lezen is iets anders dan (moeten!) oefenen omdat je dyslexie hebt.
Het is echter wel zo dat veel dyslexie programma’s erg eenzijdig zijn aan de vierkante meter van de tafel en kinderen, zeker jonge kinderen, hebben voor hun ontwikkeling vaak heel veel meer profijt van bewegen omdat dit juist de cognitieve ontwikkeling ondersteunt. Bovendien zijn veel programma’s meer van hetzelfde wat kinderen juist niet kunnen en het dan over een andere boeg gooien, kan wel eens een verrassende uitwerking hebben.
Wat dat betreft is het een enorm gemis dat de kennis en ervaring van de vroegere kleuterleidsters steeds verder wegzakt. Zij bereiden de kinderen nog stap voor stap voor op “schoolrijpheid”.
En het blijft bijzonder dat er op sommige scholen en bijvoorbeeld in Finland bijna geen dyslexie voorkomt. Dat kan naar mijn idee niet alleen liggen aan erfelijke componenten.
Mijn pleidooi is er op gericht om ouders bewust te maken van de ontwikkeling van kinderen die heus wel eens een tandje minder snel mag gaan. Tenslotte zullen, normaal gesproken, alle kinderen leren lezen….. en alleen het kind kent uiteindelijk de prijs die het ervoor heeft gegeven.
Nog even over Finland. De Finse taal is een klankzuivere taal en daardoor voor veel dyslectici makkelijker te lezen omdat klank en symbool vaker overeenkomen. Bovendien staat Finland bekend om zijn uitstekende onderwijs. In Nederland is het vaak van toeval afhankelijk óf kinderen hulp krijgen bij het hanteren van hun dyslexie en welke hulp ze krijgen.
(Liever geen saaie hulp natuurlijk).
Je vindt mij geheel aan je zijde als het gaat om de ontwikkeling van kinderen zijn tijd te gunnen, maar (echte) dyslexie gaat niet vanzelf over. Hoe vervelend dat ook kan zijn, iemand met dyslexie zal harder moeten werken dan een ander.
Inderdaad, dyslexie gaat nooit over en des te belangrijker om het kind HEEL te houden en steeds opnieuw te ontdekken hoe ieder kind het beste kan leren omgaan met deze beperking. En natuurlijk te beoordelen of het inderdaad wel echt om dyslexie gaat.
Hartelijk dank voor je aanvulling over Finland.
Tea, ik ben het helemaal met je eens.
De stress die dat oefenen geeft, doet meer slecht dan goed.
Ik heb een keer toen er de volgende dag een dictee Engels was, gezegd tegen een van onze zoons met dyslexie: zullen we iets leuks gaan doen in de stad, dat dictee gaat toch niet beter lukken door nog meer te oefenen. Je zult het met een onvoldoende moeten doen, maar dat haal je wel weer in met een presentatie.
Het dictee ging zelfs minder slecht dan normaal en zo “meer ontspannen” hebben we vaak toegepast. Ook veel ezelsbruggetjes, waar ze aangesproken werden op hun “beeldende kwaliteiten” Ik verbaasde me ook altijd hoe ze bepaalde boeken wel snel konden lezen (zelfs in het Engels), bijv. de Harry potters en ze ook nu nog in detail weten na te vertellen. Nog steeds kan “one” als “wan” geschreven worden, maar halen ze heel hoge cijfers bij het vervolgonderwijs bij presentaties, zijn ze enorm creatief in het onderwijs , kritisch als er iets “niet goed “wordt aangeboden. Dus hoezo er nog meer een probleem van maken en dat er ook nog eens inwrijven in de vakanties. Het wordt eens tijd dat er eens wat ontspannender mee omgegaan wordt en veel creatiever. Dan kun je zo veel meer hebben aan deze mensen, die dan ook eens meer tijd krijgen voor hun bijzondere capaciteiten!
Wij maken veel taalgrapjes, ze vragen nog veel, googlen als het nodig is, maar zeggen ook regelmatig als iemand ze op hun spelling aanvalt: “en…wat vond je van de inhoud :))
Dag Elly,
Dank je wel voor je antwoord en mooie genuanceerde bijdrage en voorbeelden.
Ik ben het er helemaal mee eens dat kinderen stoppen met oefenen in de vakantie. Mijn dochter heeft zo’n dyslexie traject gedaan. Maar ik stond er op dat tijdens de vakantie het traject ook vakantie had tegen het advies in van de begeleiders. En wat bleek ze heeft er uiteindelijk twee maanden korter over gedaan. Ik vind het heel belangrijk dat kinderen die extra hulp nodig hebben ook vakantie krijgen. vooral omdat ze wat ze niet kunnen eigenlijk ook niet leuk vinden. stel je eens voor als je iedere week dag in dag uit iets moet doen wat je niet leuk vind. heb je er dan juist niet een hekel aan. en dan ga je het toch nooit meer doen. Als je tussendoor ook leuke dingen mag doen is de kans groter dat je het later minder erg of juist leuk vind. Mijn dochter vond lezen verschrikkelijk vooral omdat het moest. na de behandeling heeft ze twee jaar geen boek aangeraakt. nu leest ze de boeken zelfs twee tot drie keer. omdat het niet meer verplicht was.
Helemaal gelijk ??